ارزیابی ترکیب پذیری لاینهای ذرت استخراجی از ژرم‌پلاسم سیمیت در تلاقی با لاین‌های مناطق معتدله

به منظور ارزیابی ترکیب پذیری لاینهای ذرت استخراجی از ژرم‌پلاسم سیمیت در تلاقی با لاین‌های مناطق معتدله، تعداد 28 ترکیب حاصل از تلاقی چهار لاین معتدله (MO17, K18, K166B, A679) ذرت به عنوان تستر با هفت لاین استخراجی از ژرم‌پلاسم ذرت سیمیت در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1391 در هفت منطقه (کرج، شیراز، دزفول، جیرفت، مغان، گرگان و کرمانشاه) مورد بررسی قرار گرفتند. در سال 1392، علاوه بر 28 ترکیب سال قبل، 24 ترکیب جدید (جمعاً 52 ترکیب) نیز ارزیابی شدند. مقایسه میانگین هیبریدها نشان داد که دو هیبرید شماره 28 و 10 به ترتیب با میانگین 160/10، 867/9، 822/9 و 774/9 تن در هکتار پرمحصول‌‍‌تر از سایر هیبریدها بودند. هیبرید شماره 28 حاصل از تلاقی XT03 × K166B می‌باشد. در تجزیه مرکب لاین در تستر، اثر ساده لاین و تستر غیرمعنی‌دار، ولی اثرمتقابل لاین در تستر معنی‌دار بود. اثر ترکیب پذیری عمومی تسترها معنی‌دار بود، ولی لاین‌ها ترکیب‌پذیری عمومی معنی‌داری نشان ندادند. نتایج نشان داد که امکان بهره‌برداری از منابع سیمیت (گرم و مرطوب و نیمه‌گرم و مرطوب) بویژه از منابعی که در شرایط مشابه ایران توسط سیمیت تولید می‌شوند (مانند برنامه سیمیت در چین) در افزایش تنوع ژرم‌پلاسم مورد استفاده در برنامه به‌نژادی اقلیم معتدله وجود دارد. نتایج این آزمایش نشان داد که انجام تلاقی با لاین‌های معتدله قبل از شروع خودگشنی و گزینش، تأثیری در موفقیت لاین‌های استخراجی ندارد. استفاده از تعداد بیشتری از منابع گرم و مرطوب و نیمه‌گرم و مرطوب همراه با تعداد بیشتر تستر معتدله از هر گروه، در تسهیل و تسریع موفقیت ضرورت دارد.